Ngày nay, Việt Nam với khoảng 4,8 triệu người mắc bệnh đái tháo đường đặc trưng cùng sở hữu sự phát triển của kinh tế và xã hội thì tỷ lệ đái tháo đường càng mang xu hướng gia tăng ở người trẻ. Theo dõi chỉ số đường huyết thường xuyên theo định kỳ mang vai trò vô cùng chủ yếu để phòng và điều trị bệnh tiểu đường. Vậy sở hữu những chỉ số tiểu đường nào cần phải chú ý, chỉ số hba1c là gì, hãy cùng Ngày Đầu Tiên tìm hiểu trong bài viết này nhé.
HbA1c là một trong các chỉ số rất quan trọng đối sở hữu bệnh nhân Đái tháo đường. Bởi đây là cơ sở để bác sĩ chẩn đoán, quản lý bệnh, mang kế hoạch điều trị kịp thời và ngăn ngừa biến chứng.
Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ và đúng được tầm chính của HbA1c và các chỉ số quan trọng khác trong bệnh Đái tháo đường.
Tin ảnh hưởng:
- 7 thắc mắc thường gặp ở bệnh nhân Đái tháo đường Type 1
- Nhận biết các loại thuốc điều trị Tiểu Đường tuýp 2
HbA1c và các chỉ số của bệnh Đái tháo đường bạn cần biết
Dưới đây bạn hãy cùng Ngày Đầu Tiên tìm hiểu về HbA1c và 3 chỉ số chính trong bệnh Đái tháo đường nhé!
1. Chỉ số HbA1c
Chỉ số HbA1c dùng để thể hiện lượng hemoglobin liên kết mang glucose. Khi đo HbA1c, bác sĩ có thể mang được bức tranh tổng thể về mức đường huyết trung bình của bạn trong khoảng thời kì vài tuần hoặc tháng.[1]
Đối với người bệnh Đái tháo đường (tiểu đường), chỉ số HbA1c siêu chính vì lúc con số này càng cao, nguy cơ phát triển những biến chứng liên quan đến bệnh càng lớn. [1]
Giá trị chẩn đoán của chỉ số HbA1c:
- Thấp hơn 5.7%: Mức glucose huyết bình thường
- 5.7% – 6.4%: Tiền đái tháo đường
- 6.5% hoặc cao hơn: Đái tháo đường
Lúc cơ thể tiêu thụ đường, glucose trong máu sẽ gắn vào hemoglobin. Lượng glucose kết hợp có protein này tỷ lệ thuận có tổng lượng đường sở hữu trong cơ thể tại thời gian đó. những tế bào hồng cầu trong cơ thể con người tồn tại từ 8 – 12 tuần trước lúc đổi mới.
Do đó, việc đo HbA1c giúp phản ánh mức đường huyết trung bình trong khoảng thời gian dài (thước đo hữu dụng cho việc kiểm soát đường huyết). [1]
Tham khảo nhanh:
các chỉ số HbA1c phản ánh nồng độ máu của bệnh Đái tháo đường
2. Chỉ số đường huyết trong máu
Xét nghiệm đường huyết giúp đo lượng glucose trong máu của bạn tại thời điểm đó. Glucose là một loại đường, là nguồn năng lượng chủ yếu của cơ thể. lúc quá rộng rãi hoặc quá ít glucose trong máu sở hữu thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng. [2]
Mức đường huyết cao với thể là dấu hiệu của bệnh Đái tháo đường – bệnh lý mang nguy cơ gây ra bệnh tim, mù lòa, suy thận và các biến chứng khác. Dựa vào chỉ số đường huyết, người bệnh sở hữu thể chủ động kiểm soát được tình trạng sức khỏe của mình.
Từ đó với Hướng giải quyết theo dõi chế độ ăn uống và sinh hoạt tối ưu. [2]
Chỉ số đường huyết giúp theo dõi tốt tình trạng bệnh Đái tháo đường
Dưới đây là chỉ số đường huyết theo mức khuyến cáo từ Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA):
Trước bữa ăn
- Người trưởng thành, không mang bầu: 4.4 – 7.2 mmol/L (xấp xỉ 80 – 130 mg/dL)
- Phụ nữ mang thai: ≤ 5.3 mmol/L trước bữa sáng (hoặc ≤ 95 mg/dL)[3]
1 – 2 giờ tính từ lúc bắt đầu ăn
- Người trưởng thành, không có bầu: ít hơn 10 mmol/L (hoặc ít hơn 180 mg/dL)
- bà bầu: 1 giờ tính từ khi bắt đầu ăn ≤ 7.8 mmol/L (hoặc ≤ 140 mg/dL). Và 2 giờ tính từ khi bắt đầu ăn ≤ 6.7 mmol/L (hoặc ≤ 120 mg/dL) [3]
Tham khảo nhanh:
- huyết áp bao nhiêu là bình thường
- nguyên nhân tiểu đường thai kỳ
- phối hợp thuốc huyết áp
- chỉ số xét nghiệm tiểu đường
3. Chỉ số GI – chỉ số đường huyết thực phẩm
Khác sở hữu chỉ số HbA1c và chỉ số glucose huyết, GI (Glycemic) là chỉ số đường huyết của thực phẩm, phản ánh tốc độ cơ thể bạn chuyển đổi carbohydrate trong thực phẩm thành glucose. Hai loại thực phẩm mang cùng lượng carbohydrate sở hữu thể với chỉ số đường huyết khác nhau.
Một số loại thực phẩm có thể khiến lượng đường trong máu của bạn tăng siêu nhanh, chẳng hạn như đường tinh luyện, bánh mì… và cũng sở hữu thực phẩm dạng carbohydrate tiêu hóa chậm như rau, ngũ cốc nguyên hạt… [4]
Khi tiêu thụ đa dạng loại thực phẩm có chỉ số GI cao, bạn sẽ khó theo dõi lượng đường trong máu, ngay cả Khi dùng insulin và thuốc điều trị Đái tháo đường. Chỉ số GI giúp phân biệt thực phẩm sở hữu carbohydrate tốt và carbohydrate xấu để bạn có thể tinh chỉnh và giữ lượng đường trong máu ổn định hơn. [4]
Con số càng nhỏ, thực phẩm càng ít thúc đẩy tới lượng đường trong máu của bạn. Chỉ số GI được phân loại theo các cấp như sau:
- Chỉ số đường huyết thấp: ≤ 55 (Tốt)
- Chỉ số đường huyết trung bình: 56 – 69 (Trung bình)
- Chỉ số đường huyết cao: ≥ 70 (Không tốt) [4]
Dựa vào chỉ số này, bạn phải hạn chế ăn những thực phẩm với chỉ số đường huyết trên 70 và ưu tiên các thực phẩm mang chỉ số GI dưới 55.
Bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng glucose huyết (còn gọi là đường huyết) do khiếm khuyết về sự điều tiết insulin, liên quan của insulin, hoặc cả hai.
Tăng glucose mạn tính trong thời điểm dài gây phải các rối loạn chuyển hóa carbohydrate, protide, lipide, gây tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau, đặc biệt ở tim và mạch máu, thận, mắt, thần kinh.
Tin xem thêm:
- 6 Món ăn vặt cho người tiểu đường: bạn đã biết chưa?
- Lựa chọn chế độ ăn cho bệnh nhân Đái tháo đường mắc bệnh Thận cần lưu ý gì?
Các chỉ số đường huyết mà người bệnh đái tháo đường cần quan tâm
4. Nghiên cứu tỷ lệ Đái tháo đường tại Việt Nam
Ở Việt Nam, năm 1990 của thế kỷ trước, tỷ lệ bệnh Đái tháo đường chỉ là một,1% (TP. Hà nội), 2,25% (TP. Hồ Chí Minh), 0,96% (thành phố Huế). Nghiên cứu năm 2012 của Bệnh viện Nội tiết trung ương cho thấy, tỷ lệ hiện mắc Đái tháo đường trên toàn quốc. Ở người trưởng thành là 5.42%, tỷ lệ đái tháo đường chưa được chẩn đoán trong cộng đồng là 63.6%.
Tỷ lệ rối loạn dung nạp glucose toàn quốc 7,3%, rối loạn glucose máu khi đói toàn quốc một,9% (năm 2003). Theo kết quả điều tra STEPwise về những yếu tố nguy cơ của bệnh không lây nhiễm do Bộ Y tế thực hiện năm 2015, ở nhóm tuổi từ 18-69, cho thấy tỷ lệ Đái tháo đường toàn quốc là 4,một%, tiền Đái tháo đường là 3,6%.
5. Chẩn đoán Đái tháo đường
Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường (theo Hiệp Hội Đái tháo đường Mỹ – ADA) dựa vào một trong 4 tiêu chuẩn sau đây:
5.1. Glucose huyết tương khi đói ≥ 126mg/dL (hay 7mmol/L)
Bệnh nhân nên nhịn ăn (không uống nước ngọt, có thể uống nước lọc, nước đun sôi để nguội) ít nhất 8 giờ (thường cần nhịn đói qua đêm từ 8 – 14 giờ), hoặc:
5.2. Glucose huyết tương sau 2 giờ làm cho nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống 75g ≥ 200 mg/dL (hay 11,1 mmol/L)
Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống cần được thực hiện theo chỉ dẫn của Tổ chức Y tế thế giới: Bệnh nhân nhịn đói từ nửa đêm trước Khi khiến nghiệm pháp, sử dụng 1 lượng glucose tương đương với 75g glucose, hòa tan trong 250 – 300ml nước, uống trong 5 phút; trong 3 ngày trước đó bệnh nhân ăn khẩu phần có khoảng 150 – 200g carbohydrate mỗi ngày.
5.3. HbA1c ≥ 6,5% (48 mmol/mol)
Xét nghiệm này cần được thực hiện ở phòng thí nghiệm được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế.
Tham khảo nhanh:
- thức ăn dành cho người tiểu đường
- tăng huyết áp khẩn cấp
- đau thắt ngưc bên trái
- điều trị tiểu đường thai kỳ
HbA1c là 1 trong các chỉ số xét nghiệm đường huyết chủ yếu
5.4. Xuất hiện triệu chứng kinh điển của tăng glucose huyết hoặc mức glucose huyết tương ở thời kì bất kỳ ≥ 200 mg/dL (hay 11,một mmol/L)
trường hợp không có triệu chứng kinh điển của tăng glucose huyết (bao gồm tiểu phổ biến, uống phổ biến, ăn nhiều, sụt cân không rõ nguyên nhân). các xét nghiệm chẩn đoán ở trên cần được thực hiện lặp lại lần 2 để xác định chẩn đoán. thời kì thực hiện xét nghiệm lần thứ 2 sau lần thứ 1 với thể từ một tới 7 ngày.
Trong điều kiện thực tế tại Việt Nam, bạn phải sử dụng Hướng giải quyết đơn giản và hiệu quả để chẩn đoán đái tháo đường là định lượng glucose huyết tương lúc đói 2 lần ≥ 126 mg/dL (hay 7 mmol/L).
Nếu HbA1c được đo tại phòng xét nghiệm được chuẩn hóa quốc tế, có thể đo HbA1c 2 lần để chẩn đoán Đái tháo đường.
Nguồn bài viết:
- https://ngaydautien.vn/dai-thao-duong/5395-hba1c-va-cac-chi-so-cua-benh-dai-thao-duong-tieu-duong-ban-nen-biet
- https://ngaydautien.vn/dai-thao-duong/5796-cac-chi-so-duong-huyet-ma-nguoi-benh-dai-thao-duong-can-quan-tam
Tham khảo thêm bài viết khác:
- Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân Đái Tháo Đường (bệnh Tiểu Đường)
- Mối liên quan giữa Đái tháo đường (tiểu đường) và Đau thắt ngực